कविता

मसान राज्यसुरेश हाचेकाली राष्ट्रिय 'हेयरलुम' जस्तो मानेरयो सृजनशील अधिराज्यमाहामीले शताब्दीयौंसम्मरक्तपिपासु, स्वेदपिपासुबीरमसानको खलनायकत्वशिरोपर गरेर मौन हिडिआएछौं । यी समसामयिक मान्छेहरूसँगआधुनिक स्पन्दनर आदिम धुकधुकीदुवै छ तर पनिएक्काइसौं शताव्दीको छकालमायी जीवन्त मान्छेहरूमाथिकिन शासन गर्छन्यी 'डेट एक्स्पायर्ड' मसानहरू ?बिना टाउकोका मसानहरूलेहाम्रा दर्जनौ पुस्ताहरू फटाइदिएनाङ्गै, भोकै र रोगी भएरहामी युरो-अमेरिकी उत्तरआधुनिकता घोकिरहेछौं ।यो आकुलव्याकुल काकाकुल कर्मभूमिमा मुरीमुरी रगतपसिना पोखिएको छ यहाँ, मान्छेका शरीरबाट पोखिएको रातो रगतका भूमिगत तलाउहरू छन्यहाँ, मान्छेका जीवन्त निधारबाट पोखिएको नीलो पसिनाका गहिरा पोखरीहरू छन्यी पोखरी र तलाउहरूमा मसानको बडेमान जनसंख्या ग्रीष्मकालीन जलबिहार गर्दछ । २९ चैत्र, २०६२...

Read more »

Posted in: कविता

Lost shadow

Rajju DangolSrijana College of Fine Arts, KathmanduNight! Oh night! Oh mighty night!The shadow you create from the flashing lightLight so radiant and blinking so brightI’ve lost my outline; it’s out of my sightIt’s vanished, it’s gone; can you find it for me?My existence is dwindled; can you hold it for me?I’ve searched it everywhere but cant somehowI was something before but nothing am I nowI dreamt, I ate, and shared with itI felt, I sensed and cared with itI laughed; I smiled and cried with itI walked; I spoke and lived with itI’m sick and would be cured with itMake magic, lure it, do anything you canConvince it, persuade it say anything you canSay that without it it’s missed by its manWith it alongside; only then could he stand....

Read more »

Posted in: कविता

पुस्तक समीक्षा

'दुख्ने घाउ' अनि 'छातीमा टाप'तीर्थ विष्ट मार्टिन चौतारीमा अङ्‍ग्रेजी महिनाको हरेक पहिलो आइतबार साहित्यिक कृतिमाथि छलफल हुन्छ । यो महिनाको आइतबार कथाकार अमोद भट्टराईका दुई वटा कथासङ्‍ग्रह मसित पनि दुख्ने घाउ छ र छातीमा टाप राखेर छलफलका लागि छानिएका थिए । ४३ वर्षीय कथाकार भट्टराईका तीन वटा कथासङ्‍ग्रहहरू प्रकाशित छन् । उनको हस्ताक्षर नामक कथासंग्रह करिब २० वर्ष पहिले प्रकाशित भएको थियो । दोस्रो कथासङ्‍ग्रह मसित पनि दुख्ने घाउ छ २०५२ सालमा प्रकाशित भएको हो । साझा प्रकाशनले २०६४ सालमा यसको दोस्रो संस्करण निकालेको छ । अर्को सङ्‍ग्रह छातीमा टाप राखेर वाणी प्रकाशन, विराटनगरले २०६२ सालमा प्रकाशन गरेको हो । यसरी हेर्दा उनको एक दशकमा एउटा सङ्‍ग्रह प्रकाशित भएको देखिन्छ । मार्टिन चौतारीको यही कार्यक्रमले नै मलाई धेरै पहिले प्रकाशित यी कथाहरू पढ्‍ने वातावरण बनायो । "प्रस्तुत सङ्‍ग्रहका सम्पूर्ण कथाहरू...

Read more »

Posted in: पुस्तक चर्चा

'दलन' प्रिमियर सोका केही दृश्यहरु

जेठ ३१ शुक्रबार साँझ ४ बजे टेलिश्रृंखला 'दलन' को प्रिमियर सोका पाहुनाहरु दलनका मुख्य पात्र हरि र टुल्कीलाई गाउँ निकाला गर्ने तरखरमा चारपाटा मुडेर भेरी खोला कटाएपछिको दृश...

Read more »

Posted in: तस्वीर

कथा

खेदरश्मि शीलाबाहिरबाट 'आईया' भन्ने ठूलो स्वर सुनेपछि, मेरो त सातो नै उड्‍यो । स्वर रश्मिको जस्तै थियो... 'कसैले हान्यो कि, गाडिले पो ठक्कर दियो कि, लडिन कि, माथिबाट केहि खसेर लाग्यो कि' यस्तै यस्तै कुराहरु सोचर म दौडेँर बाहिर । रश्मि भुईमा थचक्कै बसेकी थिईन् । उनको वरिपरि मान्छेहरु 'के भो, के भो ?' भनेर कराउदै उभिएका थिए । उनको नजिक हुरीं झै गरी पुगेँ म । हातमा गाढा पाँच प्वाल थिए र रगतको भेल बग्दै थियो ।' ओई रश्मि ! के भो ?कुकुरले टोक्यो ।कुन कुकुर ? कस्को कुकुर ? त्यही तलको देवी दिदीको पसल छेउको भुस्याहा कुकुर छ नि ...।उनले यति के भनेकी थिईन मेरो त पारो चढ्‍यो बा पनि पछि पछि आउदै हुनुहुन्थ्यो, उहाँ पनि जङ्गिनु भो र मलाई माथिबाट लट्‍ठी ल्याउन भन्नु भो । माथिबाट मैले पनि यति मोटो लठ्‍ठी र फलामको रड निकालेर लगेँ । 'आज त त्यसलाई छोड्‍दै छोड्‍ने...

Read more »

Posted in: कथा

Status of agriculture in Nepal

Rebati Ram Poudel (Chetan)Nepal is an agro-based country whose 70% citizen still relies on the agriculture as the major source of income. Even though majority of the citizens have occupation as farmer, many of them don't even possess their own land i.e. needless to say they are landless. Agriculture is that factor field which is most responsible for economic growth in our country. Till 2006 agriculture itself held 39.5% of the total economy while looking into the indicator of G.D.P. This means still now agricultural sector covers more than one third of the total national economy. If only we could concentrate upon the new approaches for systematic and scientific agricultural system then our national economy growth would reach a greater height....

Read more »

Posted in: लेख/विविध

कविता

उत्खनन श्रवण मुकारूङकसले पत्ता लगायो अमेरिका- कोलम्बसले ?कसले मुक्त गरायो भारत- गान्धीले ?अथवा-कसले रच्यो महान् चीन- कन्फ्युसियसले ?-माओत्सेतुङले ?अहँ ! कदापि मान्दिनँ म ।कसले उभ्यायो धरहरा ?कसले बनायो घण्टाघर र रानीपोखरी ?कसले लड्‍यो नालापानी ?अथवा-कसले आर्ज्यो यो मुलुक ? यो माटोभित्र उम्लिरहेको रगतको आवेग-कसको हो ?यो महलको चोटा-चोटाबाट आइरहेको पसिनाको गन्ध- कसको हो ?यी दरबारका भव्य झ्याल-ढोकाहरूमा-कसकसका हातका रेखाहरू छन् ?यी मन्दिरका मूर्ति र गुम्बाका गजुरहरूमा-कसकसका औँठाका शङ्‍ख-चक्रहरू छन् ?एक-एक खुट्‍याउनु छ -इतिहासको खुनी अनुहार चिन्नु छ, -को हो असली निर्माता ?को हो असली शहीद ?को हो असली नेता ?को हो असली कवि ?कुन हो असली गीत ? साभारः जीवनको...

Read more »

Posted in: कविता

Hellow! Icarus

Lucid Boy (Santosh sagar)Thereyour love is like sunHeremy love is like IcarusInnocent, melike Icarus, going to die soon!Hellow! Hellow! Hellow!IcarusI'm talking to youdidn't you know thatthe wax will meltand death belongs to you?Icarusyou reached near to the sunbutnever share your feelingshow much you enjoyevery drop of the melting waxbelongs to the death of IcarusOh! Icarus,you are great!for the personal joyyou scarified your lifeyou may not be sufferedwhen you splash into the seaIcarus,for your death and ambitionI would like to saluteI would like to salute.Lucid ...

Read more »

Posted in: कविता