डाँकुसितको जम्काभेट

संगीता पाण्डेहुन त अतीतलाई संगाल्नु फाईदाजनक देखिँदैन यद्यपी मेरो अतीतले मेरो साथ छाड्‍दैन । मेरो मनोदशा नै यसले गर्दा अत्यन्त असन्तुलित, क्षुब्ध अवस्थामा रहन्छ । कहिलेकाहीं म त्यसबाट पन्छिने भरमग्दुर चेष्टा गर्दछु तर अचानक आँखाको अगाडि ती दृश्यहरु सजीव भई फनफनी रिङ्‍न थाल्छन्, अकथनीय व्यथाले मुटुलाई निमोठ्‍न सुरु गर्दछ, यसैमा नै मेरो जीवनको कथा लुकेको छ । कसैलाई यस विषयमा वताएर मनको वोझ हटाउने व्यग्रताले मलाई लखेटीरहन्छ ।लामो समयदेखि यात्राको आकांक्षाले छट्‍पटाई रहेको यो मनलाई शान्ति दिन कार्यालय कै एउटा सानो मिनीबस लिई देल्ली, हैदराबाद हुँदै आग्रासम्म पुग्ने योजना वनाएका थियौं । नेपालगञ्ज (हाम्रो घर) बाट प्रस्थान गर्दा दिउँसोको एघार बजिसकेको थियो । जम्मा तेह्रजना हामी हर्ष र उल्लासको लहरमा मनोभावनाहरुलाई सम्हाल्न मुस्किल परिरहेको अनुभव गर्दै...

Read more »

Posted in: कथा

"Did you see me running? It was a lot of running.

Shrijana k. c., Kathmandu I got birth before 21 years on my beautiful country Nepal. I passed my childhood running and running. Sometime I ran to feel love of parents, sometimes I ran to compete with my friends. I ran lots when I was child because I dint know that I may fell down if I forget my strength. But, I never loose my heart for my vision. One question never left me that, will I get the victory if I ran continuously ? Sometime I got answer that I will loose my heart but sometime I also got support to win my race. On my teen age it had been impossible to reach to my destination. I forget myself but the God in my heart never forget me. My positive side lead me to beautify my holy spirit. This made even my physical life powerful. Again I started to run more. On time of my youth time I...

Read more »

Posted in: निबन्ध

Commentators' Lots of them, Claiming!

Rajju DangolSrijana College of Fine Arts, KathmanduHe says do not think, she says get activeThey say they feel They say they understand...Commenting always claiming forever!They think they evaluate, finally they concludeStrong they are, but I hurl flaw... they stateDo this, try that! They assist, they sympathizeI throw smile at them and "yes" to what they sayThey criticize, they decide! Each day every wayThey love me when I'm aroundAnd thinks I'm limited when got out of their moundI throw smile again and agree positivelyThey think they evaluate, finally they concludeCommenting always claiming forev...

Read more »

Posted in: कविता

अनुसन्धान किन नगर्ने ?

भास्कर गौतम करिब २१ वर्षको उमेरमा पहिलो पल्ट मैले 'अनुसन्धान' प्राज्ञिक कामको आधारभूत कर्म रहेछ भनी बुझ्ने अवसर पाएको हुँ । योभन्दा पहिले प्राज्ञिक क्षेत्रमा गरिने शोध मेरो लागि एउटा काल्पनिक भ्रम थियो । मेरो काल्पनिकीमा अनुसन्धान एउटा जासुसी (डिटेक्टिभ) कार्यको रुपमा थियो । तथ्य खोज्ने, विश्लेषण गर्ने र कुनै निष्कर्षमा पुग्ने । यसले कसरी ज्ञान उत्पादनलाई सघाउँछ मैले बुझेको थिइन । अनुसन्धानमा लाग्दै गएको केही वर्षपछि मात्र अध्येता हुनुको बहुआयामिक अर्थ मैले बुझ्न थालेको हुँ । तथापि ममा अन्तर्निहित लेख्नेपढ्‍ने कर्मले यस पेशाको आकर्षणलाई व्यापक बनाउँदै लान सघाएको हो । साथै कुरा खोतल्ने रुचीसँगै मेरो अन्तरमा कतै 'त्रिmटिकल नागरिक' बन्ने ठूलो अभिलाषा थियो । विभिन्न पुस्तक पढ्‍दै र काम गर्दै जाँदा मैले बेलैमा ठम्याएँ, अन्य विधाभन्दा व्यवस्थित रुपमा समाज बुझ्ने र समाजिक कुरीतिमाथि तीक्ष्ण...

Read more »

Posted in: लेख/विविध

गजल

रुपक वनबासीप्रेमपत्र लेख्दै पातपातमा हिँडियो कुनैबेलादिँदै कतिलाई हात हातमा हिँडियो कुनैबेलाउमेरै यस्तो भन्नुपर्छ रहरै त्यस्तो भन्नुपर्छरोदी बस्ने भन्दै रात रातमा हिँडियो कुनैबेलाबाँसुरीमा कृष्णजीजस्तै गाँजाभाँङ्‍मा शिवजीजस्तैलटि्‍ठदै कसैका बातबातमा हिँडियो कुनैबेलासम्झिदा'नि त्यसैत्यसै आनन्दको आभाष हुन्छलर्के जवानीको मातमातमा हिँडियो कुनैबेलातनहुँ ।banbasirupak@yahoo....

Read more »

Posted in: गजल

पुस्तक समीक्षा

स्मृतिमा अल्झिएका दिनहरुप्रभाकर गौतमपुस्तकः कहाँ गए ती दिनहरु (संस्मरण/निबन्ध)संस्करण २०६३, प्रकाशक- रत्न पुस्तक भण्डार, पृष्ठ- २४+१००'कहाँ गए ती दिनहरु' अम्बर गुरुङद्वारा चार दशकभन्दा लामो अवधिमा रचिएका प्रकाशित रचनाहरुको सङ्‍कलित कृति हो । यसमा संस्मरणात्मक, आत्मपरक र विषयपरक गरी जम्मा २६ वटा रचनाहरु परेका छन् । यसबाहेक शङ्‍कर लामिछाने र अगमसिंह गिरीले अम्बर गुरुङका बारेमा लेखेका दुईवटा लेखहरुलाई पनि एतिहासिक दस्तावेजका रुपमा भूमिकामा राखिएको छ । विभिन्न कालखण्डमा समकालीन साहित्य, बागीना, मधुपर्क, रुपरेखा, गोरखापत्र, कान्तिपुरलगायतका पत्रपत्रिकामा प्रकाशित यस पुस्तकमा रहेका रचनाहरुको सङ्‍कलन र सम्पादन युवा पत्रकार देवेन्द्र भट्टराईले गरेका छन् । स्वर, शब्द र सङ्‍गीत तीनै विधामा समानरुपमा सक्रिय गुरुङ नेपाली साङ्‍गीतिक क्षेत्रमा पूर्वीय र पाश्चात्य दुवै शैलीमा गहिरो ज्ञान राख्ने सङ्‍गीतज्ञका...

Read more »

Posted in: पुस्तक चर्चा

गजल

जनक पौड्‍यालआँधीबीच एक्लो हुँदा नाउ जिन्दगीकोनदुखेको कसको छ र घाउ जिन्दगीकोसमयले देखाउँछ हिँड्‍नुपर्ने बाटोनियतिले चाली दिन्छ पाउ जिन्दगीकोसपनाको आड लिई अघि बढ्‍छ मान्छेविपनामा शून्य हुन्छ भाउ जिन्दगीकोकस्तो जीवन बाँचेका छौँ अहिलेसम्म हामीफर्किएर हिसाब गरौँ आउ जिन्दग...

Read more »

Posted in: गजल

लीला

तीर्थ विष्टआठ बजिसक्यो उ ओछ्‍यानमै छ । निन्द्राले छोडे पनि अल्छीले छोडेको छैन । हप्तामा एकदिन त आराम गर्नै पर्‍यो नि ! आरामै नगरी-नगरी पैसा केको लागि कमाउनु ! उ अलिअलि कमाउँछ र चाहिएको खर्च गर्छ । थोरै कमाउ, थोरै खर्च गर भन्ने जमाना गयो, र धेरै कमाउ, धेरै खर्च गरको जमाना आयो । तर उ समयसँग हिँड्‍न सकेको छैन, चाहेर पनि । कमाएको सबै खर्च पनि गर्दैन । बैकमा राख्छ, घरमा खर्च पठाउँछ । उसलाई अहिले चाहिएको पनि यत्ति नै हो । त्यसैले उ सन्तुष्ट छ । उ बस्ने घर अर्कैको हो, कोठा चाहिँ उसको । त्यही पनि एक महिनाको लागि मात्र । भोलि घरपतिले कोठा खाली गर भन्ने आदेश दिनसक्छ । फेरि अर्कै घरको कोठालार्इ उसले आफ्नो बनाउनु पर्छ । यसरी उसले यो आठ-दस वर्षको काठमाडौं बसाइमा धेरै अरुका घरका कोठालाई आफ्नो बनाउँदै छोड्‍दै गरिसकेको छ । ती कोठाहरूमा उसले आफूलाई मनपर्ने...

Read more »

Posted in: कथा

कविता

म कहाँ छु ?-बि जे बान्तावा राई आजकाल बिबेकहिन भएका छनमेरा दिमागहरु बर्तमान परिपेक्ष्यझैंम आत्मबन्दी भएको छु,कर्फ्यु लागेको त्रशित दिन जस्तैम जहाँ जहाँ नजर लाउँछुमरुभुमी मात्र नजर आउँछ,हाम्फाल्दै र दौंडिदै अग्ला अग्लापहराहरु छिचोल्न खोज्छुघामका चहकिला रोशनीमेरै थाप्लामा बजIरिन्छनशायद शरिरको रगतनै जमियो होला के रेकाकाकुलझैं तिर्खाको महसुस् गर्छुप्यासले रेटिन थाल्छन मेरा गलाहरुम थच्च त्यहीं बस्छुपानीहाल्न बिर्सेको गमालIको फूलझैंओइली सकेको पाउँछुघामका तेजमय किरणहरु पस्चिमीआकाशमा आश्रम लिंदाकता कता आकाशमा कालोबादलको धब्बाहरु आईसुर्यको रोशनी छेक्छनम मा केही राहत मिल्छअनि म हिंड्नखोज्छुमेरा पाईलाहरु लर्बरिन्छनम लर्खरिदै र घिस्रिदै पानीकोखोजिमा मेरा लुला पाईलाहरुचाल्न खोज्छुकही कतै पराबर्तित किरणहरुमेरा आँखालाई ईशारा दिन्छनम दोधारमा पर्छु तर यो अबश्यकुनै...

Read more »